Hoewel programma’s en apparaten gebaseerd op kunstmatige intelligentie (AI) veel taken voor ons kunnen uitvoeren, betekent dit niet dat werk in welke beroepssector dan ook zijn waarde verliest. “De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie zal juist de creatie van nieuwe banen bevorderen, waarbij vaardigheden nodig zijn die gericht zijn op het gebruik en de ontwikkeling van deze moderne technologieën,” zegt dr. Przemysław Chojecki. Het is daarom essentieel dat we ons aanpassen aan deze veranderingen. Een van de belangrijkste elementen hierin is onderwijs en het continu verbeteren van onze vaardigheden.
Dr. Przemysław Chojecki, directeur van het adviesbureau ulam.ai, dat zich richt op AI-strategieën, verklaart: “Voor mij is kunstmatige intelligentie in de eerste plaats een hulpmiddel dat de productiviteit ondersteunt en automatisering mogelijk maakt van niet alleen zakelijke processen, maar ook van dagelijkse levensprocessen. Het is een krachtig instrument dat diverse aspecten van ons leven kan transformeren. Kunstmatige intelligentie is meer dan slechts nullen en enen; het zijn systemen die kunnen leren, zich aanpassen en op basis van gegevens beslissingen nemen. Dit is een technologie met enorm potentieel, maar het brengt ook verantwoordelijkheid en uitdagingen met zich mee.”
AI is inmiddels een geïntegreerd deel van ons dagelijks leven geworden, ook al zijn we ons daar niet altijd van bewust. AI is aanwezig in talrijke technologieën die we dagelijks gebruiken. Een eenvoudig voorbeeld is de online zoekmachine, die algoritmen op basis van kunstmatige intelligentie inzet om gebruikers de meest relevante zoekresultaten te tonen, gebaseerd op hun zoekopdrachten en eerdere browsegeschiedenis. Virtuele assistenten zoals Siri, Alexa en Google Assistant maken gebruik van AI om spraakopdrachten te begrijpen en te verwerken, en helpen met dagelijkse taken zoals informatie zoeken, een agenda beheren, of smart-home-apparaten aansturen. Sociale media analyseren ook onze voorkeuren en gedrag met AI, zodat ze gepersonaliseerde inhoud kunnen aanbieden die ons aanspreekt. Navigatietoepassingen voor chauffeurs gebruiken kunstmatige intelligentie om verkeersdata te analyseren, vertragingen te voorspellen, en snelste routes te suggereren. Daarnaast zijn aanbevelingssystemen in online winkels een voorbeeld van AI, omdat ze ons winkelgedrag analyseren en suggesties doen op basis van eerdere aankopen. De meeste e-maildiensten maken gebruik van AI-gebaseerde spamfilters om onze inboxen te beschermen tegen ongewenste berichten en mogelijk gevaarlijke e-mails.
Is AI voor ons een kans die we ten volle moeten benutten?
AI biedt ongetwijfeld een grote kans voor de mensheid, maar het benutten ervan “tegen elke prijs” kan risicovol zijn. Kunstmatige intelligentie heeft, zoals elke andere technologie, zowel voordelen als mogelijke negatieve gevolgen. Het sleutelwoord hier is een verantwoorde en duurzame benadering van AI-ontwikkeling en -implementatie, waarbij kansen en bedreigingen in evenwicht worden gehouden.
Onderwijs speelt een cruciale rol. Probeer uit hoe het werkt in de praktijk: teksten genereren, afbeeldingen maken, gesprekken voeren met een virtuele assistent. Sommige tools zijn intuïtief, andere vereisen enige gewenning. Ik raad iedereen aan ChatGPT uit te proberen; het is een gratis tool die goed omgaat met de Poolse taal.
ChatGPT is een term die de afgelopen weken op verschillende manieren werd gebruikt, maar wat houdt het eigenlijk in? Kunnen we aan mensen, ongeacht hun leeftijd of kennis van moderne technologie, eenvoudig uitleggen wat ChatGPT is?
ChatGPT is een kunstmatig intelligentiemodel, gebaseerd op de geavanceerde GPT-architectuur (Generative Pre-trained Transformer). Het belangrijkste doel is het genereren van tekst en het voeren van natuurlijke, vloeiende gesprekken met gebruikers. ChatGPT kan breed worden ingezet, van klantenservice en vertaling tot copywriting en educatie. Het is simpelweg een “gesprekspartner” of “assistent” op basis van kunstmatige intelligentie, die op een natuurlijke en begrijpelijke manier met gebruikers kan communiceren, vragen kan beantwoorden, kan ondersteunen bij diverse taken, en teksten kan genereren over specifieke onderwerpen.
ChatGPT heeft een breed scala aan toepassingen in verschillende domeinen en aspecten van ons dagelijks leven. Op bepaalde gebieden werkt het uitstekend, maar op andere terreinen kent het beperkingen. Een van de toepassingen waar ChatGPT waardevol kan zijn, is klantenservice. ChatGPT kan worden ingezet als virtuele assistent om vragen te beantwoorden, problemen op te lossen en informatie te verstrekken. Voor complexere kwesties kan echter menselijke tussenkomst nodig blijven. ChatGPT kan ook bijdragen aan het leerproces door studenten en docenten te ondersteunen bij het oplossen van problemen, vertalingen en het genereren van ideeën voor projecten. Het is daarbij van belang om de kennis van AI te zien als ondersteunend, niet als onbetwistbare waarheid. ChatGPT kan ideeën genereren, concepten schrijven of inhoud aanvullen, maar omdat het AI is, kan het fouten maken, de context verkeerd interpreteren of onnauwkeurige informatie geven. Dit vraagt dus om verificatie en bewerking door de gebruiker. ChatGPT is eveneens nuttig voor het schrijven van verhalen of gedichten; hoewel het inspirerend kan zijn, kan het de menselijke creativiteit en emotie, die het werk verrijken, niet vervangen. Voor vertalingen is ChatGPT ook geschikt, maar voor complexe, gespecialiseerde of cultureel gevoelige teksten is de hulp van professionele vertalers nog steeds gewenst.
Er zijn natuurlijk veel meer toepassingen. GPT-4 en vergelijkbare modellen zullen in principe overal inzetbaar zijn waar interactie tussen mens en computer nodig is. ChatGPT fungeert als de ideale vertaler van menselijke taal naar machinetaal en vice versa.
In feite kan de opkomst van kunstmatige intelligentie een invloed hebben op de arbeidsmarkt, wat kan leiden tot automatisering van bepaalde beroepen en veranderende eisen aan vaardigheden. Hoewel AI-systemen en -toepassingen veel taken voor ons kunnen uitvoeren, betekent dit niet dat werk in welke beroepssector dan ook zijn waarde verliest. Naarmate bepaalde banen, vooral routineuze en repetitieve functies, geautomatiseerd worden, is het mogelijk dat sommige rollen minder belangrijk worden of vervangen worden door AI. Toch zal de opkomst van kunstmatige intelligentie ook nieuwe banen creëren, waarvoor vaardigheden nodig zijn die samenhangen met het gebruik en de ontwikkeling van deze technologieën. Het is cruciaal dat de samenleving zich aan deze veranderingen aanpast, en een van de belangrijkste onderdelen hiervan is de ontwikkeling van onderwijs en vaardigheden. Door nieuwe competenties te leren en zich aan te passen aan de veranderende arbeidsmarkt, kunnen mensen nieuwe professionele kansen ontdekken, bijvoorbeeld in technologie, management, ontwerp of data-analyse.
Ik begrijp de bezorgdheid dat AI de controle van de mens zou kunnen ontglippen, maar er zijn verschillende mechanismen en strategieën om de ontwikkeling en implementatie van AI te beheersen en te zorgen dat het op een veilige en verantwoorde manier wordt toegepast. Wetenschappers, ingenieurs en ethische experts werken eraan om ervoor te zorgen dat de ontwikkeling van AI plaatsvindt in overeenstemming met specifieke ethische principes en normen. Hierdoor kan kunstmatige intelligentie dienen als een instrument ten goede van de samenleving zonder inbreuk te maken op fundamentele waarden of mensenrechten. Regelgeving en juridische kaders, die zowel nationaal als internationaal worden ingevoerd, spelen een belangrijke rol in het toezicht op AI. Wetgevers besteden steeds meer aandacht aan dit onderwerp om privacy en gegevensbescherming te waarborgen en om misbruik te voorkomen. Een ander aspect is het streven naar transparantie en verantwoordelijkheid bij de ontwikkeling van AI. Technologiebedrijven en onderzoeksinstellingen erkennen steeds meer de noodzaak om kennis, onderzoeksresultaten en technologieën met anderen te delen. Dit zorgt voor een beter begrip van de werking van kunstmatige intelligentie en helpt om potentiële risico’s te identificeren. Opnieuw blijkt hier het belang van onderwijs en het ontwikkelen van AI-gerelateerde vaardigheden. Dankzij deze inspanningen begrijpt de samenleving steeds beter welke mogelijkheden, beperkingen en vooral gevolgen het gebruik van kunstmatige intelligentie met zich meebrengt.
Ik twijfel er niet aan dat de ontwikkeling van AI een uitdaging is, maar tegelijkertijd biedt het ons de kans om de toekomst op een manier te vormen die ons allen ten goede komt. De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie kan tot indrukwekkende prestaties leiden, zoals het verbeteren van de gezondheidszorg, het bestrijden van klimaatverandering of het oplossen van energievraagstukken. Dit zijn slechts enkele van de vele voordelen die de groei van AI ons kan brengen. Tegelijkertijd zijn er potentiële bedreigingen verbonden aan ongecontroleerde ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Daarom is een benadering die gericht is op verantwoordelijkheid, ethiek en regelgeving van essentieel belang om de juiste richting te geven aan de ontwikkeling van AI. Hoewel de woorden van Stephen Hawking alarmerend klinken, is het goed om te onthouden dat een doordachte aanpak van AI ons kan helpen om catastrofes te voorkomen en kunstmatige intelligentie op een manier in te zetten die de mensheid dient. De sleutel tot een veilige ontwikkeling ligt in samenwerking tussen wetenschappers, beleidsmakers, ingenieurs en de samenleving, zodat we de evolutie van AI op een verantwoorde manier kunnen sturen en beheersen.
