In de digitale wereld is het beschermen van gegevens en IT-systemen een prioriteit geworden voor bedrijven van elke omvang. Volgens het Interaktywnie.com-rapport Bescherming van het bedrijf en zijn gegevens tegen cyberdreigingen werd in 2023 bijna 70% van de bedrijven getroffen door cybercriminaliteit, waarbij vooral kleine en middelgrote bedrijven uit diverse sectoren vaak doelwit waren.
De belangrijkste bedreigingen zijn phishing, malware, ransomware, social engineering-aanvallen en DDoS-aanvallen. Cyberaanvallen veroorzaken niet alleen financiële verliezen, maar kunnen ook leiden tot reputatieschade, verlies van klantvertrouwen en zelfs juridische sancties wegens schendingen van regelgeving omtrent gegevensbescherming. Leer hoe u gevoelige gegevens kunt beschermen en cyberaanvallen kunt voorkomen door u aan te melden voor een gratis Cybersecurity-cursus met certificaat van Comarch.
Kamil Migacz, Cybersecurity-directeur van Comarch Enterprise Solutions, deelt effectieve manieren om kleine en middelgrote bedrijven te beschermen tegen cyberaanvallen.
Welke soorten cyberaanvallen worden het meest gebruikt door hackers die gevoelige bedrijfsgegevens willen stelen?
De meest voorkomende aanvallen zijn phishing, ransomware en man-in-the-middle-aanvallen. Hackers maken gebruik van social engineering en malware om toegang te krijgen tot gevoelige gegevens. Voor wie niet bekend is met deze termen: phishing is een aanval waarbij hackers zich voordoen als betrouwbare personen of organisaties om medewerkers te misleiden en gevoelige informatie zoals wachtwoorden of persoonlijke gegevens te verkrijgen. Ransomware is kwaadaardige software die bedrijfsgegevens versleutelt en losgeld vraagt om deze te ontsleutelen. Bij man-in-the-middle-aanvallen onderschept een hacker gegevens die tussen partijen worden uitgewisseld of luistert communicatie af om vertrouwelijke informatie, zoals inloggegevens of bankinformatie, te verkrijgen.
Afhankelijk van de beveiligingsaanpak van een bedrijf kunnen deze aanvallen verwoestende gevolgen hebben.
Wat zijn de meest voorkomende fouten die bedrijven en hun medewerkers maken als het gaat om online beveiliging?
Het grootste probleem is een gebrek aan bewustzijn. Werknemers gebruiken vaak zwakke wachtwoorden en verouderde software, en het ontbreken van regelmatige training maakt hen kwetsbaarder voor phishing. Deze combinatie kan resulteren in een succesvolle hack, wat bijvoorbeeld kan leiden tot het stilleggen van bedrijfsactiviteiten.
Hoe kan een aanval het bedrijf stilleggen?
Een ransomware-aanval die gegevens versleutelt, kan in eerste instantie slechts één computer treffen, maar een succesvolle aanval kan de gehele IT-infrastructuur van een bedrijf verlammen. Malware kan alle gegevens op een netwerk versleutelen, en helaas worden vaak ook back-ups of configuratiebestanden van industriële machines aangetast. Wanneer zo’n aanval plaatsvindt, kan het hele bedrijf tot stilstand komen. En als we niet werken, verdienen we niets.
Wat is het zwakste punt in bedrijven dat hackers gebruiken om gegevens te stelen, en welke technieken gebruiken ze?
Het zwakste punt is de mens. Hackers maken vaak gebruik van social engineering om medewerkers zelf gevoelige gegevens te laten verstrekken. Technisch gezien maken hackers gebruik van kwetsbaarheden in software die niet up-to-date is of gebruiken ze exploits om controle over systemen te krijgen. Voordat ze echter malware kunnen inzetten, hebben ze doorgaans op een of andere manier toegang tot de infrastructuur van het bedrijf nodig. Hiervoor gebruiken ze phishing, wat helaas een zeer effectieve aanval is, zoals de statistieken aantonen.
Hoe kun je je voorbereiden op een mogelijke aanval om niet het slachtoffer te worden?
Dit vereist een aanpak op meerdere fronten: opleiding, operationeel en technisch. Training houdt in dat medewerkers worden opgeleid, hun kennis wordt getest en dat hun begrip van cybersecurity voortdurend wordt versterkt. Operationeel betekent het opstellen van procedures voor het geval van een aanval, zodat iedereen weet wie er moet worden geïnformeerd en welke stappen moeten worden ondernomen. Zonder deze procedures kan er bij een aanval chaos ontstaan. Technisch gezien moeten bedrijven investeren in EDR-software en gebruik maken van firewalls of IPS/IDS in hun infrastructuur. Wij kunnen adviseren over welke tools en procedures een bedrijf nodig heeft en welke beveiligingsaudit het beste is.
Wat is een beveiligingsaudit en hoe bereiden we medewerkers daarop voor?
Een beveiligingsaudit is het proces waarbij de IT-infrastructuur wordt gecontroleerd op kwetsbaarheden. Het is belangrijk dat werknemers goed voorbereid zijn, dat wil zeggen dat ze de procedures kennen die worden gecontroleerd en dat ze bekend zijn met het beveiligingsbeleid van het bedrijf. Door regelmatig trainingen en tests te houden, leren medewerkers hoe ze moeten reageren op bedreigingen.
Welke IT-infrastructuuroplossingen garanderen de veiligheid?
Belangrijke oplossingen zijn onder andere netwerksegmentatie, waarmee de toegang tot verschillende delen van het systeem wordt beperkt, evenals firewalls, VPN’s en gegevensversleuteling tijdens de overdracht en opslag. Net zo belangrijk zijn systemen voor real-time detectie van bedreigingen. Naar mijn mening is het echter essentieel om een effectieve back-upstrategie te hebben. Met een effectieve back-up bedoel ik minimaal drie kopieën op minstens twee verschillende locaties (waarvan één in de cloud), en één kopie moet offline zijn.
Daarnaast raad ik uiteraard aan om software te gebruiken waarvan de veiligheid is aangetoond (software die regelmatig penetratietests ondergaat en is ontwikkeld volgens SSDLC-principes, etc.).
Wat weerhoudt kleine en middelgrote ondernemingen ervan de nieuwste beveiligingsmaatregelen te nemen en proactiever te zijn in de bescherming tegen cyberdreigingen?
Veel MKB-bedrijven denken dat ze te klein zijn om een doelwit te zijn voor hackers, wat een verkeerde veronderstelling is. Bovendien worden ze vaak beperkt door budgetten en een gebrek aan specialistische kennis, waardoor ze terughoudend zijn om moderne beveiligingsoplossingen te implementeren. Vaak weten ze niet welke beveiligingsmaatregelen ze moeten nemen of hoe ze deze correct moeten configureren. Dit is natuurlijk een misvatting, want er zijn betaalbare oplossingen beschikbaar die de veiligheid van gegevens aanzienlijk kunnen verbeteren. Daarnaast zijn er veel gratis trainingen over informatiebeveiliging.
Een goede optie is deel te nemen aan een gratis Cybersecurity-cursus met certificaat van Comarch, opgesteld door onze experts in netwerkbeveiliging. Deze training is online beschikbaar via ons e-learningplatform en is bedoeld voor zowel ondernemers als hun werknemers.
Wat zijn de kosten van gegevensverlies en herstel?
De kosten zijn meestal enorm en veelzijdig. Enerzijds hebben we te maken met verlies van reputatie en klantvertrouwen, en anderzijds met financiële boetes, bijvoorbeeld voor het schenden van de AVG. Daarbovenop komen de kosten voor gegevensherstel, die zeer hoog kunnen oplopen, vooral als het bedrijf geen regelmatige back-ups heeft. Gegevensherstel kan weken duren, wat leidt tot stilstand van het bedrijf en verlies van inkomsten. Bovendien is er de stress die hiermee gepaard gaat, wat misschien niet meetbaar is, maar wel een grote impact kan hebben op de gezondheid.
Hoe beschermt u uw bedrijf tegen cyberaanvallen? Bestaat er een gouden regel?
Er is niet één gouden regel, maar een effectieve strategie is een multidimensionale benadering die meerdere beveiligingslagen combineert. Het opleiden van medewerkers is cruciaal, aangezien zij vaak de zwakste schakel zijn. Verder zijn regelmatige systeemupdates, gegevensversleuteling, firewalls en netwerksegmentatie essentieel. Als er een gouden regel zou zijn, zou het het ‘zero trust’-principe zijn: vertrouw geen enkel apparaat of gebruiker zonder grondige verificatie.
Onthoud dat het beschermen van het bedrijf tegen gegevensverlies en cyberaanvallen de verantwoordelijkheid van elke medewerker is.
