Nog maar een paar jaar geleden was robotica een uitdaging: het leren van specifieke activiteiten aan robots was omslachtig, tijdrovend en duur. Dankzij generatieve kunstmatige intelligentie leren robots nu echter veel sneller en eenvoudiger. Zo bestaat er al een robot die chirurgische operaties kan uitvoeren nadat hij voldoende instructievideo’s heeft bekeken.
Artsen voeren een specifieke chirurgische ingreep uit en nemen deze op video op. Deze video’s worden gebruikt als trainingsmateriaal voor zowel andere, minder ervaren artsen als voor door AI aangedreven robots.
Onderzoekers van de Johns Hopkins University en Stanford University hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt door robots te trainen met behulp van video’s om chirurgische taken uit te voeren. Robots leren nu naalden te manipuleren, knopen te leggen en wonden te hechten zonder enige voorafgaande ervaring. Je zou kunnen zeggen dat ze het allemaal ‘online’ hebben geleerd, hoewel de video’s in dit geval afkomstig waren uit een interne database in plaats van een openbaar platform zoals YouTube.
Robots leren zelfstandig denken
De vooruitgang gaat verder dan eenvoudige imitatie. Dankzij toegang tot uitgebreide kennis en machine learning-technologie kunnen robots de inhoud van video’s vergelijken met andere bronnen. Hierdoor zijn ze in staat fouten tijdens procedures zelfstandig te corrigeren, zonder dat een toezichthoudende arts hoeft in te grijpen.
Momenteel testen wetenschappers deze technologie op dode dieren om de betrouwbaarheid van de nieuwe vaardigheden van de robots te bevestigen. De onderzoekers zijn optimistisch en voorspellen dat autonome robots een belangrijke oplossing kunnen bieden voor het tekort aan chirurgen, vooral in de Verenigde Staten. Het is waarschijnlijk dat deze robots binnen enkele jaren ook in Europese ziekenhuizen worden ingezet.
Operatiekamers vol robots
De eerste robot die in een operatiekamer werd gebruikt, was de PUMA 560. Deze assisteerde in 1985 bij hersenbiopten. Sindsdien is de technologie sterk geëvolueerd, en robots worden steeds vaker ingezet bij verschillende medische procedures.
Tot nu toe vereiste het trainen van robots vaak dat artsen complexe handelingen handmatig aan de machines aanleerden, bijvoorbeeld met controllers die op joysticks leken. Later konden robots bepaalde taken autonoom uitvoeren. De nieuwste generatie operatierobots zal echter gebruik maken van kunstmatige intelligentie om zelfstandig te leren, zonder dat artsen hierbij betrokken zijn.
Hoewel deze technologie nog goedkeuring nodig heeft van de Food and Drug Administration (FDA), lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat deze robots deel uitmaken van de standaarduitrusting in ziekenhuizen. Dankzij de geavanceerde trainingsmethoden zullen de kosten van deze robots op termijn dalen, waardoor ook ziekenhuizen met een beperkter budget hiervan kunnen profiteren.
Een oplossing voor personeelstekorten
Autonome robots bieden een uitkomst voor het groeiende tekort aan chirurgen. Alleen al in de Verenigde Staten wordt tegen 2036 een tekort verwacht van 10.000 tot 20.000 chirurgen, aldus een rapport van de American Association of Medical Colleges. Met een vergrijzende bevolking en toenemende gezondheidsproblemen zal de vraag naar robots alleen maar toenemen.
Het gaat niet om het vervangen van artsen door robots, maar om het aanvullen van het tekort aan medische professionals. Robots zullen een ondersteunende rol spelen, vooral in ziekenhuizen waar het personeel onder druk staat.
Nog enkele obstakels
Hoewel robots veel sneller en goedkoper kunnen leren dan voorheen, zijn er nog steeds obstakels voordat ze op grote schaal kunnen worden ingezet. Chirurgische fouten kunnen ernstige gevolgen hebben, zoals het overlijden van een patiënt.
Een belangrijke vraag blijft: wie is verantwoordelijk als een robot een fout maakt? Het ziekenhuis, de toezichthoudende arts, de fabrikant van de apparatuur of de ontwikkelaar van de kunstmatige intelligentie? Deze juridische en ethische kwesties moeten nog worden opgelost.
De toekomst van robots met AI
Generatieve kunstmatige intelligentie, zoals bekend van tools zoals ChatGPT, stelt robots in staat om informatie op een complexe manier te verwerken. Ze kunnen video’s bekijken of artikelen lezen om nieuwe kennis en vaardigheden te verwerven. Dit opent de deur naar meer flexibele en geavanceerde robots die kunnen worden ingezet in sectoren zoals geneeskunde, industrie en onderwijs.
Het is waarschijnlijk dat de eerste nieuwe generatie robots al dit jaar beschikbaar komt. De toekomst van robotica, aangedreven door AI, belooft een revolutie teweeg te brengen in de manier waarop we werken en leven.
