Kunstmatige intelligentie verovert de markt – en waarschijnlijk sneller dan we ooit hadden verwacht. Als journalisten dachten we altijd dat ons werk lastig te vervangen zou zijn. Maar nu experimenteren redacties al met AI. Persoonlijk hou ik enorm van mijn werk, en het idee dat een robot me zou kunnen vervangen, bevalt me helemaal niet. Daarom besloot ik ChatGPT uit te dagen.
De opkomst van AI in de journalistiek
De vraag of algoritmen journalisten kunnen vervangen, leek tot voor kort vergezocht. Maar de opmars van ChatGPT in de technologie- en mediamarkt roept twijfels op. Zo kondigde de bekende Amerikaanse website BuzzFeed aan dat ChatGPT zal helpen bij het schrijven van teksten en quizzen. Het nieuws zorgde ervoor dat de aandelen van het bedrijf snel in waarde stegen.
Moet ik me zorgen maken? Zal technologie zich zo snel ontwikkelen dat ik op zoek moet naar een ander beroep? Dat is een lastige vraag. Kan een robot nieuws ophalen uit een politicus? Of een interview afnemen, een diepgaand rapport schrijven, of aanvoelen welke onderwerpen de moeite waard zijn om over te schrijven? Ik weet het niet. Maar ik kan wel onderzoeken wat ChatGPT op dit moment kan. Dat helpt me misschien om de vraag te beantwoorden of AI ooit mijn plaats zal innemen.
De uitdaging: wie schrijft beter?
Om dit te testen, vroeg ik ChatGPT een eenvoudige tekst te schrijven. Vervolgens schreef ik een artikel over exact hetzelfde onderwerp. Simpel was het niet. Omdat ik de gratis versie van ChatGPT gebruikte, moest ik lang wachten vanwege serverproblemen. Dat was alvast een voordeel voor mij: ik “crash” niet. Maar eerlijk is eerlijk: ik had ook mijn eigen uitdagingen. Mijn kind was ziek, en ik schreef de tekst deels met mijn kind op schoot. Uiteindelijk was ik sneller klaar.
En het resultaat? De tekst van ChatGPT was correct, maar kort en oppervlakkig. Misschien geschikt voor een simpele tekst of een schoolopdracht, maar zeker niet voldoende voor een diepgaand artikel. Bovendien voert ChatGPT geen basistaken uit zoals het toevoegen van tags, vetgedrukte fragmenten, links of afbeeldingen. Daar schiet de technologie tekort.
Waarom journalisten onmisbaar blijven
Aanvankelijk wilde ik beide teksten aan mijn baas laten zien. Maar ik besloot dat het niet nodig was: een menselijke tekst is nog steeds van onvergelijkbare waarde. Ik voegde bijvoorbeeld een schema toe aan mijn artikel, iets wat ik leerde van een collega. ChatGPT heeft zulke leraren niet.
Hoewel de AI nuttig kan zijn voor historische teksten, schiet het tekort bij actuele analyses of voorspellingen. Ik kan een expert bellen of trends analyseren – iets wat ChatGPT simpelweg niet kan.
Voorlopig zie ik mijn baan niet in gevaar komen door ChatGPT. Er is nog een ander punt: waarom zouden redacties het schrijven uitbesteden aan een chatprogramma als lezers deze tool zelf kunnen gebruiken? Het is logischer dat media zich onderscheiden door menselijke expertise.
Een blik op de toekomst
Dat gezegd hebbende, ik sluit niets uit. Tien jaar geleden dachten de meeste experts dat Rusland op weg was naar een gezonde democratie – en kijk waar we nu staan. Technologische vooruitgang kan steeds meer beroepen overbodig maken. Wie weet verandert ChatGPT ooit de mediawereld zoals we die kennen.
Maar na mijn experiment ben ik gerustgesteld: dat moment ligt nog ver in de toekomst. Bovendien stelde een IT-specialist in mijn omgeving me gerust: “AI vertraagt de IT-wereld al jaren niet. Er is altijd meer werk – voor mensen.” Hij lachte erbij.
Misschien is dat wel de kern van de zaak. Technologie verandert onze wereld, maar de menselijke touch blijft voorlopig onmisbaar.
